ABC van nutteloze weetjes – V V-teken

In de tweede Wereldoorlog werd de letter V zowel door de Duitsers als door de geallieerden geclaimd. De Nazi’s hadden leuzen als “V=Victorie voor Duitsland op alle fronten”. Naarmate de oorlog vorderde en de Duitsers steeds verder werden teruggedreven werd deze leuze een bron van vermaak, bijvoorbeeld een foto van zegevierende geallieerde strijdkrachten voor een muur waarop de Nazi-leuze nog herkenbaar te zien is. De Engelsen gebruikten de V onder andere als herkenningsteken voor hun radio-uitzendingen naar het bezette Europa. Het bekende begin met het thema van de 5e symfonie van Beethoven met pauken uitgevoerd (kort-kort-kort-lang) is in morse de letter V. Dit werd voor het eerst gedaan door de op België gerichte BBC-uitzendingen, waar het was bedoeld als geheim herkenningsteken. Al snel nam de hele BBC dit over en ontstond de Van for Victory Campaign. Churchill maakte er zelfs zijn handelsmerk van.

De Duitsers zetten tegen het einde van de oorlog V-wapens in, de door een ram-straalmotor aangedreven V1, waar de hedendaagse kruisraket een rechtstreekse afstammeling van is, en de door een vloeibare brandstof aangedreven raket V2, die de stamvader is geworden voor onder andere de raketten waarmee de Amerikanen de maanexpedities lanceerden. Veelzeggend is dat de V niet voor victorie stond, maar voor “Vergeltungswaffe”, vergeldingswapen. De geallieerden gebruikten de V wel tot het einde toe in de betekenis van Victory, op 8 mei met VE-day, Victory Europe Day, en V-day, 15 augustus, de dag van de Japanse capitulatie, waarmee de tweede Wereldoorlog definitief werd beslecht met de eindoverwinning van de geallieerden.

In de jaren ’60 kreeg het V-teken een nieuwe betekenis, namelijk vrede. Deze betekenis lijkt wat minder logisch omdat in het Engels het woord voor vrede peace is, en dit heeft niks te maken met de letter V. het is dan ook anders afgeleid, namelijk van het symbool voor vrede dat in de zestiger jaren ook een anarchistisch symbool was geworden. Dit was nog niet doorgedrongen tot Nixon, die het teken maakte bij zijn afscheid als president. Het was niet de enige keer dat hij ernaast zat.