“Tendentieus, ongefundeerd en nodeloos kwetsend”

Voor degene die deze titel vreemd voorkomt, het is de slagzin van de weblog “geenstijl.nl” die de afgelopen dagen weer wat in de aandacht is gekomen. Ik dacht zelf de discussie enigszins te kunnen afkappen met een vergelijking tussen geenstijl.nl en lichtgetinte jeugdigen met bontkraagjes die autochtone vrouwen voor hoer uitmaken – maar het bleek wat lastiger.

Op twitter kreeg ik al snel een heleboel reacties over mij heen. Hoe waagde ik het geenstijl.nl te bekritiseren?! Mijn argeloze verwijzing naar bepaalde normen die ik vanzelfsprekend achtte, waarmee ik de bovengenoemde misdragingen van lichtgetinte, gebontkraagde jongeren meende te mogen afwijzen, werden opeens afgewezen als kwetsend en beledigend. Ik had namelijk tegen een heilig huisje geschopt, dat van de prostitutie, of in de geenstijl.nl-terminologie, het sekswerk. Want dat is goed werk. Verwijzingen naar mensenhandel, verkrachting en uitbuiting werden door hen als beledigingen aan het adres van eerlijke, gemotiveerde sekswerkers gezien. Een loverboy die zijn hoer in Roemenië had gehuwd en haar nu op de wallen exploiteerde was ook beledigd. Zij deed mooi werk waar ze haar levensgeluk in vond en hij had de tijd om allerlei valse theorieën over mensenhandel in de prostitutie te debunken.

Het maakte allemaal een erg kafkaëske indruk op mij. Verdedigers van geenstijl.nl, dus bezield door het ideaal van “tendentieus, ongefundeerd en nodeloos kwetsend” voelden zich gekwetst door mij. Tot het mij eindelijk ging dagen. Ik probeerde juist niet te kwetsen. De sekswerkers verwees ik naar de mogelijkheden om een normaal leven te krijgen, zelfs de loverboy wees ik nog op het evangelie en ik probeerde eerlijk in te gaan op de steekhoudende argumenten waar een enkeling nog mee kwam. En dat was mijn fout.

Ik probeer genuanceerd, onderbouwd en liefst niet kwetsend te zijn – en daarmee ben ik een hufter die alle geenstijl.nl-aanhangers tot in het diepst van hun wezen kwetst. Want zij zijn niet zomaar aanhangers van het geenstijl.nl-gedachtengoed geworden. Zij zijn tot in het diepst van hun wezen gekwetst, gewond, beschadigd – en de pijn daarvan is niet te verdringen. Als dan een jezusfreak met dat goedkope evangelie langskomt, steigeren ze meteen. Zoals één opmerkte: door de kerk was ze in dit werk beland.

Toch klopt het dan nog steeds niet. Zij proberen te kwetsen en te beledigen, voor het gevoel van buitenstaanders nodeloos, maar als je beter luistert, zeer gefundeerd. Sterker nog, ze kunnen er niet zonder, want ze leven in een deel van de maatschappij waar ze vergeefs vechten voor waardering. Ze doen werk waar de diepste ervaring van tederheid en verbondenheid tot een economische handeling is verworden zonder enige emotionele band. Geld kan waardering niet vervangen, liefde en trouw kunnen nooit worden afgekocht.

Het probleem van de verdedigers van geenstijl.nl is me inmiddels duidelijk geworden. Het is het probleem van de zwaarste vorm van pastoraat, namelijk aan slachtoffers van misbruik die nog helemaal in de ontkenningsfase zitten.

Een ander probleem heb ik nog niet kunnen oplossen, hoewel het antwoord voor de hand ligt. De oproep tot een advertentieboycot van geenstijl.nl lijkt me namelijk nodeloos. Waarom heeft geenstijl.nl advertentie-inkomsten nodig? Het kan toch niet zo zijn dat geenstijl.nl betaalde medewerkers heeft? Want als een medewerker zijn geld verdiend met nodeloos kwetsen – dan is het niet helemaal nodeloos. Zinloos geweld is bijvoorbeeld niet van toepassing op de straatrover die zijn slachtoffer neerslaat om hem te kunnen beroven. Het is misdadig, het valt in het Wetboek van Strafrecht onder de levensdelicten, maar het valt niet in de categorie zinloos geweld. Er zijn geen mensen die van zinloos geweld hun beroep hebben gemaakt.

Maar de medewerkers van geenstijl.nl worden blijkbaar betaald voor nodeloos kwetsen. Dan is dat kwetsen niet langer nodeloos, want zij moeten kwetsen uit broodnood. Hun kwetsen blijft kwetsend, maar er is tenminste een andere reden voor. Voor het slachtoffer van de kwetsing kan dat helpend zijn in de verwerking: “hij moest me wel kwetsen, want hij was verslaafd en had geld nodig”, of: “hij werd ertoe gedwongen door iemand die zijn gezin dreigde te vermoorden wanneer hij niet kwetste”.

Als het zo zou zijn kon ik er nog iets van begrijpen. Maar ik heb nog geen rapporten gelezen van slachtoffers van mensenhandel die worden tewerkgesteld als blogger. Sterker nog, ik kom juist verwijzingen tegen naar medewerkers als succesvolle, moderne mensen die zichzelf helemaal niet verweesd voelen.

Mijn conclusie: geenstijl.nl parasiteert op het verlangen om anderen te kwetsen dat bij de zelfkant van de samenleving leeft. Geenstijl.nl doet zich graag voor als principieel maar haar ideaal van “tendentieus, ongefundeerd en nodeloos kwetsend” is een leugen. Juist de felle reactie op de oproep tot een advertentieboycot door fatsoenlijke adverteerders (dan blijven er helaas nog zeer veel adverteerders over) maakt duidelijk dat geenstijl.nl als enige principe winstbejag heeft en daarmee uiteindelijk zijn naam recht doet.