Ik was veertien jaar, politiek zeer bewust in het gepolariseerde Nederland van die dagen, en Aantjes was een man waar ik het niet helemaal eens mee was omdat hij van Agt niet steunde. Verder had ik respect voor hem omdat hij het evangelie in de politiek liet horen.
Vandaag kwam het bericht van zijn overlijden. Een triest bericht voor zijn familie en voor velen die hem waarderen als een zeer prettig mens en een degelijk politicus. Hierbij wil, ik in het bijzonder zijn vrouw en kinderen oprecht condoleren.
Willem Aantjes betekende voor mij ook een keerpunt in hoe ik "de oorlog" beleefde. De tweede wereldoorlog was voor mij een avontuur waarbij het goede het kwade overwon. Veel in de verhalen klopte niet, er waren veel te veel helden aan Nederlandse kant terwijl 80% van onze Joden haast zonder enige moeite, ja zelfs met medewerking van ons ambtenarenapparaat en onze politie waren weggevoerd om nooit meer terug te komen. Dat Nederland haast zonder verzet onder de voet was gelopen was een keuze geweest van de vooroorlogse ontwapeningspolitiek, dat wij bevrijd waren was het resultaat van de offers van honderdduizenden Amerikanen en tientallen miljoenen Ruissen, niet van de nette Nederlandse burgers die soms een Duitse soldaat de verkeerde weg wezen en dat als een daad van verzet memoreerden.
De val van Aantjes was een schok: zo'n nette man - "fout"? Want "fout" was de term. En Aantjes bleek "fout" te zijn geweest. Totdat bleek dat zijn enige fout was dat een paar politici bang waren voor zijn macht en - vooral - voor zijn rechte rug. Dat ze hem daarom pootje lieten lichten door de man die zo graag in de schijnwerpers stond, Loe de Jong. Omdat ze wisten dat niemand het zou aandurven om de vraag te stellen waar het om ging: was omdat "fout" ook echt fout? Zou iemand het beter hebben gedaan? 99,99% van de "goede" Nederlanders was nooit door SS-ers met de dood bedreigd om hem te laten toetreden door de Landstorm. De meesten zouden dan hebben toegegeven en SS-er zijn geworden - maar Aantjes hield op dat cruciale moment voet bij stuk. Alleen daar hadden de huichelaars in ons volkje geen boodschap aan. Aantjes had zijn handtekening gezet onder een document met de twee verwerpelijke letters.
Het was de dag dat de oorlog voor mij zijn onschuld verloor. Oorlog was niet langer een kwestie van goed of fout. Oorlog was een middel in de hand van machtswellustelingen om hun eigen positie te versterken. Het gaat niet om wat er is gebeurd en wie aan welke kant stond, het gaat erom dat jij er beter van wordt, ongeacht hoeveel bloed daarvoor moet vloeien. Realpolitik wordt dat genoemd, of het spel van de politiek. Mogelijk gemaakt door miljoenen kiezers die zichzelf graag als helden zien, die in de oorlog "goed"zouden zijn geweest en nu allemaal een plek verdienen in het "na-oorlogs verzet".
Ik verlang niet terug naar de tijd dat oorlog nog onschuldig was. Ik verlang naar meer politici als Willem Aantjes. Mensen die het evangelie voorop zetten en zich daardoor laten leiden, ook wanneer ze daarmee vijanden maken. Mensen die zelf door het evangelie gegrepen zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Reacties zijn welkom. Houd je aan de gewone regels van algemeen fatsoen. Anonieme reacties worden (meestal) verwijderd.