De harde g-klank is iets waar Nederlanders trots op zijn omdat andere volken die niet zouden kennen. Scheveningen werd in de Tweede Wereldoorlog als herkenningsteken gebruikt om Duitsers te herkennen. Zij konden dat niet uitspreken maar zeiden Sjeveningen. Koningin Wilhelmina had haar villa op Scheveningen om een soortgelijke reden “Den Ruygen Hoek” genoemd, omdat zij zich verkneukelde over alle buitenlandse gasten die deze naam niet konden uitspreken.
Het typische is echter dat de harde g in heel veel talen voorkomt, alleen toevalligerwijze niet in de meeste Europese talen waar Nederlanders mee in aanraking komen. De Semitische talen kennen echter veel meer g-klanken dan het Nederlands. In het Hebreeuws zijn er vier gutturalen (keelklanken) die aan de g verwant zijn, de gimel, de kaf, de cheth en de ajin.
Opvallend is dat veel Nederlanders de g toch verkeerd uitspreken. Zuid-Nederlanders halen hem naar voren, doordat zij de tongpunt gebruiken bij de g, waardoor deze zachte g klinkt als een halve j. Noord-Nederlanders spreken de g vaak uit als een gutturaal, door op de plek van de huig een raspend geluid te produceren. Dit is bij mensen die veel moeten praten soms de oorzaak van ernstige stemproblemen. De juiste plek voor de g is de tong halverwege de mond tegen het verhemelte te leggen, op dezelfde plek waar ook de k wordt gevormd. Een goed oefenwoordje hiervoor is “kig”.
Engelstaligen menen vaak dat zij geen gutturalen kennen, maar het woord “guttural” in het Engels weerlegt deze stelling al. De g van “guttural” is namelijk zelf een gutturaal, al is hij niet stemhebbend. Je kut hem niet verlengen. Een andere niet stemhebbende gutturaal is de in westerse talen nooit geschreven medeklinker die kan worden gehoord tussen twee apart uitgesproken klinkers, zoals in na-apen. Tussen beide klinkers, op de plaats van het streepje, gaat namelijk heel even de keel dicht. Dit wordt gehoord als een korte klik, die wij echter hebben afgeleerd te herkennen als een medeklinker, maar die in Semitische talen wel wordt geschreven.
Ook in de Bijbel komt een geschiedenis voor waarin mensen aan de hand van hun uitspraak worden onderscheiden. Het is tijdens een conflict tussen de stam Efraïm, één van de belangrijkste stammen van Israël, en het gedeelte van Israël dat aan de overzijde van de Jordaan woont, in het gebied Gilead. De Efraïmieten voelden zich gepasseerd en kwamen verhaal halen, maar kregen lik op stuk toen het tot een veldslag kwam. Tijdens de vlucht terug over de Jordaan werden checkpoints ingericht door de Gileadieten die het woord sjibbolet met een sj-klank uitspraken. De Efraïmieten konden dit niet, zij zeiden sibbolet, wat hen dan het leven kostte.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Reacties zijn welkom. Houd je aan de gewone regels van algemeen fatsoen. Anonieme reacties worden (meestal) verwijderd.